Ankara Araştırmaları Dergisi. 2020; 8(1): 23-47 | DOI: 10.5505/jas.2020.46338

Gölbaşı Özel Çevre Koruma Bölgesi Ekosistem Hizmetlerinin Ankara Kenti İçin Öneminin Değerlendirilmesi

Özlem Uğurlu
Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Coğrafya Ana Bilim Dalı, Ankara, Türkiye

Sulak alanlar, doğallık, bilimsellik, sosyal, kültürel ve ekonomik değerleriyle korunması gereken hassas ekosistemler arasındadır. Bu araştırma Ankara kent merkezinde, “Gölbaşı Özel Çevre Koruma Bölgesi (ÖÇKB)’’ içinde bulunan Mogan-Eymir göllerinin kente sunduğu ekosistem hizmetlerinin belirlenmesi amacıyla ele alınmıştır. Mogan ve Eymir göllerinin kente sunduğu ekosistem hizmetleri belirlenirken Ankara kentsel gelişiminin, göllerin sahip olduğu ekosistem hizmetlerini etkilediği tespit edilmiştir. Bu sebeple araştırmanın konusu; Mogan ve Eymir göllerinin Ankara kentine sunduğu ekosistem hizmetlerinin belirlenmesi ve bu ekosistem hizmetlerinin kentsel gelişimden etkilenme durumları olmak üzere iki temel bileşen üzerinde genişletilmiştir. Araştırma hedeflerine ulaşmak için çalışmada karma araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırma kapsamında, kenti temsil edecek nitelikteki bir örneklem grubuna anket uygulanarak veriler elde edilmiştir. Bu araştırma bulgularını sınamak amacıyla araştırma sahasında katılımcı gözlem de gerçekleştirilmiştir. Ankara kentsel gelişimini daha net görebilmek için ArcGIS 10.1 yazılımında haritalar oluşturulmuştur. Bununla birlikte araştırma kapsamında; araştırma sahasıyla ilgili, paydaşlarla derinlemesine görüşmeler de yapılmıştır. Elde edilen veriler Maxqda 2020 yazılımı aracılığıyla kategori ve alt temalara ayrılarak değerlendirilmiştir. Bu değerlendirme sonucunda; göllerin özellikle Ankara kentinde yaşayanlara sunduğu üretim hizmetleri, düzenleme hizmetleri ve kültürel hizmetlerin neler olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca araştırmada göllerin kentlilere sunduğu ekosistem hizmetlerine karşılık göl çevresindeki kent gelişiminin alan üzerindeki olası etkileri analiz edilerek elde edilen tüm bilgiler topluca değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Gölbaşı Özel Çevre Koruma Bölgesi, Mogan Gölü, Eymir Gölü, Sulak alanlar, Ekosistem hizmetleri, Ankara

---

Assessment of the Importance of the Ecosystem Services of Gölbaşı Special Environmental Protection Zone for the City of Ankara

Özlem Uğurlu
Ankara University, Faculty of Language, History and Geography, Department of Geography, Ankara, Turkey

Owing to their natural, scientific, social, cultural and economic values, wetlands are sensitive ecosystems that need to be protected. This research aims to identify ecosystem services that the Mogan-Eymir Lakes wetland ecosystem, located in the “Gölbaşı Special Environmental Protection Zone (ÖÇKB)’ in the city center of Ankara, offers to the locals. Urban development in Ankara was seen to have made an impact on the ecosystem services of Mogan and Eymir Lakes. The research, therefore, has two main objectives: identification of the ecosystem services that the Mogan and Eymir lakes provide to Ankara, and the impact that urban development has had on these services. A mixed research methodology was applied to reach the aims of this research. Data was obtained by carrying out a survey with a representative sample group. Maps were created using the software ArcGIS 10.1 to understand the urban development of Ankara in detail. Participants were observed at the research site to test the research findings. In-depth interviews were conducted with stakeholders related to the research field. The data obtained was divided into categories and sub-themes through the software Maxqda 2020. The research revealed the various provisioning, regulating and cultural services offered by the lakes especially to those living in the city of Ankara. Finally, the information collected during the research has been comprehensively analysed by taking into consideration the possible impacts of urban development in the vicinity of the lakes.

Keywords: Gölbaşı Special Environmental Protection Zone, Lake Mogan, Lake Eymir, wetlands, Ecosystem services, Ankara

---