Cities change and are transformed over time due to economic, social and political decisions, and this process can have either a positive or a negative effect on the visual aesthetic quality of the streets and avenues. The preservation and improvement of the visual aesthetic qualities of the streets and avenues ensures the sustainability of the visual character of the city, improves the quality of life, and also encourages collective identity, a sense of belonging, and strong urban images. It is suggested that the factors affecting visual aesthetic quality should be determined in order to improve the visual aesthetic quality of streets and avenues. This study assesses the effects of the change and transformation processes occurring in Ankara - Ulus and Kızılay city centers, as well as the effects on their immediate surroundings in terms of the visual aesthetic quality of streets and avenues. Furthermore, the factors affecting the visual aesthetic quality of streets and avenues are questioned through the use of a model in which both quantitative and qualitative research methods are used comparatively with historical and current street images. The results of the study show that by comparing street images from different periods, important clues can be obtained in regard to the factors affecting the visual aesthetic quality of urban spaces.
Keywords: Fractal analysis, Visual aesthetic quality, Urban aesthetics, Streets, Avenues, Ulus, Kızılay, AnkaraKentler tarihsel süreç içerisinde ekonomik, sosyal ve politik kararlar doğrultusunda değişmekte ve dönüşmekte bu süreç kentlerdeki sokak ve caddelerin görsel estetik kalitelerini olumlu ya da olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Sokak ve caddelerin görsel estetik kalitelerinin korunması, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi kentin görsel karakterinin sürdürülebilirliğini sağlamakta, bireylerin yaşam kalitesini artırmakta, kollektif kimliğin, mekâna aidiyetin ve güçlü kent imajlarının oluşumuna aracılık etmektedir. Sokak ve caddelerin görsel estetik kalitesini iyileştirmek ve geliştirmek için öncelikle görsel estetik kaliteyi etkileyen unsurların tespit edilmesi gerekmektedir. Çalışmada, Ankara’nın Ulus ve Kızılay kent merkezleri ve yakın çevresinde meydana gelen değişim ve dönüşüm sürecinin sokak ve cadde görünümlerinin görsel estetik kalitesine etkisi, tarihî ve güncel sokak görüntüleri üzerinden karşılaştırmalı olarak fraktal analize dayalı nicel ve nitel araştırma yöntemlerinin birarada kullanıldığı özgün bir model ile sorgulanmaktadır. Çalışmanın sonuçları farklı dönemlere ait sokak görüntüleri üzerinden karşılaştırmalı sorgulamalar yapılarak kentsel mekânların görsel estetik kalitesini etkileyen unsurlara ilişkin önemli ipuçlarına ulaşılabileceğini göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Fraktal analiz, Görsel estetik kalite, Kent estetiği, Sokaklar, Caddeler, Ulus, Kızılay, Ankara