Juliopolis (Iuliopolis) Ankara ili Nallıhan ilçesinde yer alan antik bir kenttir. Juliopolis Nekropolü kazıları 2009 yılından beri Anadolu Medeniyetleri Müzesi Başkanlığınca sürdürülmektedir. Nekropol, Ankara’nın yaklaşık 122 km kuzeybatısında Nallıhan ilçesine bağlı Çayırhan beldesinde bulunmaktadır. Arkeolojik araştırmaya göre nekropol Helenistik Dönem’den itibaren kullanılmaya başlanmış ve Roma Dönemi ve Bizans İmparatorluğu zamanlarında da kullanımı devam etmiştir. Şimdiye kadar 500’ün üzerinde farklı tiplerde mezar açığa çıkartılmış, bu mezarlardan da çok sayıda insan iskeleti kalıntısı ele geçmiştir. Makalede, nekropolden elde edilen insan kalıntılarının biyoarkeolojik açıdan incelenmesiyle geçmişte Ankara’da yaşamış olan bu insanların yaşamları hakkında bilgi elde etmeyi hedefleyen Juliopolis Antropolojik Araştırmaları projesinin ilk sonuçlarının paylaşılması amaçlanmaktadır. Nekropol’deki uzun süre kullanımda olduğu anlaşılan en kalabalık oda mezar üzerine yapılan incelemede her iki cinsiyetten ve tüm yaş gruplarından olmak üzere en az 57 bireye ait kemik ve diş kalıntısının mevcut olduğu saptanmıştır. Bir lahit içindeki ahşap tabuta defnedilen yaşlı bir erkeğe ait kafatası üzerindeki saç kalıntıları ışık ve taramalı elektron mikroskopları yardımıyla incelenmiş ve morfolojik değerlendirmesi yapılmıştır. Ayrıca bir mezardan elde edilen kafatasına ait bilgisayarlı tomografi verisinden hareketle yeniden yüzlendirme çalışması yapılmış, Juliopolis’te yaşamış orta yaşlı bir erkeğe ait üç boyutlu yüz ortaya çıkartılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Biyoarkeoloji, Helenistik Dönem, Roma Dönemi, Bizans Dönemi, Juliopolis Nekropolü, AnkaraJuliopolis (Iuliopolis) is an ancient city located in Nallıhan district of Ankara. The excavations at the Necropolis of Juliopolis have been carried out by the Directorate of the Anatolian Civilizations Museum since 2009. The necropolis is located in the Çayırhan district of Nallıhan, approximately 122 km northwest of Ankara. According to the archaeological research, the necropolis had been used during the Hellenistic Period and continued to be used during Roman and Byzantine Empires. More than 500 tombs have been uncovered so far, and a large number of human skeletons have been recovered from these tombs. This paper aims to present the preliminary results of the Juliopolis Anthropological Research Project which intends to obtain information about the lives of the inhabitants of Juliapolis or Ancient Ankara by the bioarcheological study of the human remains which were recovered in the necropolis. During the study conducted on the most crowded chamber tomb, which is considered to be in use for a long time in the necropolis, bone and tooth residues belonging at least 57 from both sexes and all age groups were found. The hair remains on the skull of an old man buried in a wooden coffin in a sarcophagus were examined with the help of light and scanning electron microscopes and their morphological characteristics were evaluated. In addition to this, a facial traits reconstruction study was performed based on the computerized tomography data of the skull obtained from a grave and a three-dimensional face of a middle-aged man who lived in Juliopolis was exposed.
Keywords: Bioarchaeology, Hellenistic Period, Roman Period, Byzantine Period, Necropolis of Juliopolis, Ankara