Ankara Araştırmaları Dergisi. 2023; 11(2): 279-292 | DOI: 10.5505/jas.2023.80774

Ankara’dan Söz Eden Şarkılarda Yer Bağlılığı: Türkçe Pop Müziğin Yaygın Bir Klişesi

Berkay Orhaner
TED Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Temel Bilimler Bölümü, Ankara, Türkiye

Çalışma, Türkçe pop müzik türündeki şarkılarda Ankara’ya yönelik geliştirilen yer bağlılığının nasıl algılandığını anlamayı amaçlamaktadır. Çalışmanın konusunu oluşturan Ankara ile ilgili pop müzik türündeki şarkıları belirlemek için amaçlı örnekleme yaklaşımına uygun olarak belirli kısıtlamalar kullanılmıştır. Saptanabilen otuz şarkı sözü arasında tekrarlanan içerik ve örüntüler, tümevarımsal tematik analiz yöntemiyle saptanmıştır. Elde edilen veriler, yer bağlılığı kuramı kapsamında değerlendirilmiştir. Veri kümesinde yer alan şarkı sözleri arasında oldukça belirgin düzeyde tematik benzeşimler görülmektedir. Yaygınlık sırasına göre saptanan dokuz tema, üzgünlük, uzaklık, yalnızlık, kar ve yağmur, gece, grilik, soğuk, sarhoşluk ve denizsiz olma olarak isimlendirilmiştir. Her şarkının ortalama olarak 4,3 temayı içerdiği, dolayısıyla şarkıların tematik olarak büyük oranda benzeştikleri saptanmıştır. Şarkıların çoğunluğuna egemen olan yaygın temalar, Türkçe pop müzikte, sözlerinde Ankara geçen şarkılarda ağırlıklı olarak olumsuz yer bağlılığının örnekleri içerdiğini göstermektedir. Türkiye’deki kültür endüstrisinin İstanbul merkezli olması ve Ankara hakkındaki yaygın temaları tekrar eden şarkıların klişe hâline gelmesi, Ankara hakkında olumsuz yer bağlılığı algısı içeren şarkıların yaygın olmasının nedenleri arasında değerlendirilmiştir. Çalışmanın Türkiye’de kent kültürü çalışmalarına ve yer bağlılığı-müzik etkileşimi hakkındaki yazın boşluğuna katkı sunması beklenmektedir. Çalışma, nitel araştırma tasarımına bağlı olarak, sonuçların öznel yorumlanması ve araştırma sahasının yetersiz temsili konusunda sınırlılıklar içermektedir.

Anahtar Kelimeler: Yer bağlılığı, Pop müzik, Yer kimliği, Müzik sosyolojisi, Ankara

---

Place Attachment in Songs Mentioning Ankara: A Prevailing Cliché of Turkish Pop Music

Berkay Orhaner
TED University Faculty of Arts and Sciences, Basic Sciences Unit, Ankara, Türkiye

This study aims to understand how place attachment towards Ankara is considered in Turkish pop music songs. In order to determine which pop music songs mention Ankara, certain restrictions were applied as part of the sampling stage of the study. The data set was comprised of thirty songs, which were analyzed according to the inductive thematic analysis method. The obtained data was evaluated within the scope of place attachment theory. Repetitive content and patterns showed that nine themes were inclusive across the dataset. In order of prevalence, these themes were entitlement, sadness, distance, loneliness, snow and rain, night, gloom, cold, drunkenness, and longing for the sea. Each song comprises and average of 4.3 themes and demonstrates clear thematic similarities between the songs. The common themes that dominate the majority of Turkish pop songs about Ankara are examples of negative place attachment. The negative place attachment towards Ankara among Turkish pop music songs is discussed with consideration of Istanbul-based culture industry, and the reproduction of cliché based on the repetition of common themes about Ankara. The study is expected to contribute to the literature gap on urban culture studies and highlight the topic of attachment-music interaction in Turkey. Depending on qualitative research design, the study is limited in terms of the subjective interpretation of results and underrepresentation within the field of research.

Keywords: Place attachment, Pop Music, Place identity, Sociology of music, Ankara

---

ATIF KOPYALA