Ankara Araştırmaları Dergisi. 2025; 13(1): 69-82 | DOI: 10.5505/jas.2025.52824

Ankara Mahalle Dernekleri: Örgütsel Kapasiteleri ve Yerel Demokrasi

Rasim Özgür Dönmez¹, Burcu Albayrak Dönmez^2
1Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Uluslararası İlişkiler Bölümü, Bolu, Türkiye
²Bağımsız Araştırmacı

Hizmet sağlayıcı bir STK türü olarak mahalle dernekleri, bir yerleşim bölgesinde yaşam kalitesini ve/veya mülk değerlerini iyileştirmeyi amaçlayan hükümet dışı gruplar olarak tanımlanabilir. Bu çalışmanın amacı, mahalle derneklerinin demokrasi inşasında örgütsel kapasitelerini ve sınırlılıklarını analiz etmektir. Bu amaçtan yola çıkarak çalışma, Ankara ili Çankaya ilçesinde kurulmuş mahalle derneklerinden beş tanesinin temsilcisi ile yarı yapılandırılmış mülakatlara dayandırılmış ve çalışmada Catherine Herrold ile Khaldoun AbouAssi’nin (2023) hizmet odaklı STK’lar için buldukları üç temel örgütsel parametre temel alınmıştır. Bunlar; örgütsel hazır olma durumu, bir STK’nın diğer STK’lar ve yerel yönetimlerle iş birliği ve finansal sürdürülebilirliktir. Belirtilen üç kritere göre, mahalle derneklerinin, mahalli idare ile toplum arasında önemli bir arabulucu işlevi olduğu görülmüştür. Ancak finansal yetersizlikler, ortak çalışma kültürünün çok güçlü olmaması, gençlerin bu derneklerde görev alma isteksizlikleri, vb. nedenler mahalle derneklerinin etkin bir şekilde işlemesini ve yerel demokrasiye katkılarını oldukça sınırlamaktadır.

Anahtar Kelimeler: Mahalle dernekleri, Hizmet sağlayıcı STK’lar, Örgütsel kapasite, Yerel demokrasi, Çankaya, Ankara

---

District Associations in Ankara: Organizational Capacities and Local Democracy

Rasim Özgür Dönmez¹, Burcu Albayrak Dönmez^2
1Bolu Abant İzzet Baysal University, Faculty of Economics and Administrative Sciences, Department of International Relations, Bolu, Türkiye
²Independent Researcher

District associations can be defined as non-governmental groups that, by acting as a form of service-providing NGO, aim to improve the quality of life and/or property values in a residential area. The aim of this study is to analyse the organizational capacities and limitations of neighbourhood associations in the building of local democracy. The study is based on semi-structured interviews with representatives of five neighbourhood associations in the Çankaya district of Ankara province, and draws on three key institutional parameters, as determined by Catherine Herrold and Khaldoun AbouAssi (2023), for service-oriented NGOs. These parameters are organisational readiness, a NGO’s cooperation with other NGOs and the local government, and financial sustainability. According to these three criteria, it can be said that MDs serve as important mediators between the community and the local administration. However, financial inadequacies, the lack of a strong culture of co-operation, and the reluctance of young people to take part in these associations, are limiting the effective functioning of MDs and the contribution they can make to local democracy.

Keywords: Neighbourhood associations, Service-providing NGOs, Organizational capacity, Local democracy, Çankaya, Ankara

---

ATIF KOPYALA