Ankara Araştırmaları Dergisi. 2016; 4(1): 1-12 | DOI: 10.5505/jas.2016.83703

Ankara’ya Demiryoluyla Göçler ve İskan Siyaseti (1890-1910)

İhsan Seddar Kaynar¹, Murat Koraltürk^2
1Hakkari Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Tarihi Anabilim Dalı, Hakkari
²Marmara Üniversitesi, İktisat Fakültesi, İktisat Bölümü, İktisat Tarihi Anabilim Dalı, İstanbul

Haydarpaşa’dan başlayan demiryolu hattının 1893 yılının başında İzmit ve Eskişehir üzerinden Ankara’ya ulaşması ile İstanbul’dan Anadolu içlerine ulaşım oldukça kolaylaşmıştır. Hat daha açılmadan, Eskişehir-Ankara güzergâhına muhacir iskânının olanakları üzerine raporlar hazırlanmış, muhacirlerin taşınması ve yerleştirilmesi üzerine bazı kolaylaştırıcı düzenlemeler yapılmıştır. Bu çalışmada, muhacirlerin deniz yolu ile İzmit limanına getirilip, Ankara’ya demir yolu ile sevk edilmesi incelenecektir. Balkanlardan Anadolu’ya kitlesel göçlerin başladığı Balkan Savaşları öncesinde, 1890 ile 1910 arasındaki yirmi yıllık dönemde, muhacirlerin yerleştirilmesinde demiryolunun etkisi ve iskân siyaseti tartışılacaktır. Muhacirlerin iskân açısından yerleştirildikleri mekânlar, yeni kurulan köyler, demiryolu hattı boyunca şenlenen boş alanlar; yevmiye dağıtımı, hane yapımına devlet katkısı, üretim biçimleri, ziraat teknikleri ve zanaatkârların durumuna kadar geniş bir alanda araştırma yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler: Ankara, Anadolu Demiryolu, Demiryolu ulaşımı, Göçmen yerleştirme, Göç, İskân siyaseti, 19. yüzyıl, Anadolu

---

Migrations to Ankara by Railway and Settlement Policy (1890-1910)

İhsan Seddar Kaynar¹, Murat Koraltürk^2
1Hakkari University, Faculty of Economics and Administrative Sciences, Department Of Economy And Finance, Economic History
²Marmara University, Faculty of Economics, Department of Economics, Economic History

The Anatolian Railway began running between Ankara and Haydarpaşa in Istanbul via İzmit and Eskişehir in early 1893, making transportation from Istanbul to the interior of Anatolia very easy. In late 1892, before the railroad was opened, policymakers prepared
official reports on the resettlement of migrants along the rail route from Eskişehir to Ankara; and made regulations accordingly. This studyexamines the route of this migration, which first run to the port of İzmit by sea and then reached Ankara by rail. This article discusses the politics of resettlement and the conditions of migrants settled on the railway route during the twenty-year period between 1890 and 1910, when the Balkan Wars provoked mass migration to Anatolia from the Balkans. It analyzes the locations of the new settlements, the conditions in newly founded villages, and the habitability of the wasteland along the railway route. Daily rations, state aid for housing, types of production, agricultural styles, and the position of artisans will also be considered.

Keywords: Ankara, Anatolian Railway, Railway transportation, Migrant resettlement, Migration, Politics of resettlement, 19. century, Anatolia

---

ATIF KOPYALA