Ankara Araştırmaları Dergisi. 2019; 7(2): 415-431 | DOI: 10.5505/jas.2019.74936

Göçmen Mahallelerinde Konut Dış Mekânında Uyarlama: “Küçük Halep,” Önder Mahallesi, Ankara Örneği

Dilşa Günaydın Temel¹, Z. Ezgi Kahraman^2
1Atılım Üniversitesi, İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü, Ankara, Türkiye
²Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Bölüm Başkanı, Çankaya Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Ankara, Türkiye

Yaşanan iç savaş nedeni ile Türkiye 2011 yılından bu yana Suriye’den göç almaktadır. Bir müddet sonra sığınmacıların bir kısmı farklı Avrupa ülkelerine dağılmış olsalar da büyük bir çoğunluğu, özellikle Hatay, Şanlıurfa, Adana, Ankara ve İstanbul’a yerleşmişlerdir. Bu durum, sığınmacıların bütünleşmesi ve kentlerin bu kitlesel göç hareketi için hazır hale getirilmesi konularını gündeme getirmektedir. Çalışmada, Suriyeli sığınmacıların, sosyo-mekânsal bütünleşme süreçlerinin parçası olarak yerleştikleri bölgelerde ve konut alanlarında yaptıkları uyarlamaların araştırılması hedeflenmiştir. Bu doğrultuda, Ankara/Altındağ ilçesine bağlı Önder Mahallesi’nde yaşayan Suriyelilerin kültürel aktarımlarının ve gündelik ihtiyaçlarının mekânsal yansıması olarak mahalledeki konutlarının dış mekânında yaptıkları uyarlamalar incelenmiştir. Suriyelilerin kendi yaşantılarından yeni yaşam alanlarına ne tür aktarımlar yaptıklarını ve konut dış mekânındaki değişiklikleri belirleyebilmek için öncelikle Suriye’deki yaşantıları araştırılmıştır. Çalışmada, mahalledeki mekânsal değişimi saptamak için temel olarak yerinde yapılan gözlemlerden, Suriyelilerin kendi ülkelerindeki yaşam biçimlerini ve mekânsal yansımalarını anlayabilmek için de yazın ve görsel doküman tarama tekniklerinden yararlanılmıştır. Bunlara ek olarak, mahalle muhtarı ile mülakatlar ve alanda yaşayan Suriyelilerle resmî olmayan görüşmeler yapılmıştır. Bilgi toplama sürecinde edinilen görseller üzerinden yapılan karşılaştırmalar ve bunların alan çalışması ve yazın taramasından elde edilen verilerden yola çıkılarak yorumlanması alan çalışmasının esasını oluşturmaktadır. Çalışmanın bulguları Önder Mahallesi’ne yerleşen ve giderek nüfusları artan Suriyeli sığınmacıların zaman geçtikçe bu bölgeyi kendi gündelik yaşamlarını ve yaşam tarzlarını devam ettirebilecek bir yer haline getirdiklerini, bu süreçte konut dış mekânında kendi imkân ve emekleriyle yaptıkları uyarlamaların etkili olduğunu göstermektedir. Çalışmanın, kentlerin planlı bir şekilde göç sonucu oluşan konut ihtiyaçlarına uyum gösterebilmesi için gereken stratejilerin tespit edilmesi, konut alanlarında yapılacak düzenlemelerin göçmenlerin sosyo-mekânsal bütünleşmelerinin bir parçası olduğunun hatırlanması ve bu kabul ile göçmenlerin barınma ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik politikaların geliştirilmesi konularına katkı sunabileceği beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler: Suriyeli sığınmacılar, Mekânsal uyarlama, Kendileme, Kültürel aktarım, Günlük yaşam deneyimleri, Önder Mahallesi, Ankara

---

A Spatial Appropriation of the Exterior Space of Housing Units of Immigrant Neighbourhoods: The Case of “Little Halep,” Önder Neighbourhood, Ankara

Dilşa Günaydın Temel¹, Z. Ezgi Kahraman^2
1Department of Interior Architecture and Environmental Design, Atılım University, Ankara, Turkey
²Department of City And Regional Planning, Cankaya University, Ankara, Turkey

Due to the civil war, Turkey has allowed in refugees from Syria since 2011. While some of these refugees have subsequently moved on to other European countries; most of them have settled in Turkish cities such as Hatay, Şanlıurfa, Adana, Ankara, and Istanbul. Consequently, the issues of integration of the refugees and the preparation of the cities for mass migration movement has became a pertinent issue. The aim of this article is to investigate the urban and interior appropriations made by Syrian refugees as part of the process of sociospatial integration in their settlements. In accordance with this objective, the appropriations of Syrians’ settlements in the neighborhood of Önder are examined in terms of how refugees have brought their culture and how it is reflected in their everyday life experiences within their environments. Therefore, the pre-war life of refugees in Syria is analyzed to be able to identify spatial similarities and differences between their lifestyles. In this study, observations on site; unofficial interviews with neighborhood representatives and refugees living in Önder; as well as literary and visual research is conducted to better understand Syrians’ lifestyle and its spatial reflections in their countries. The pre-war and current living conditions of Syrians are compared, based on the visuals and literary research conducted in the data gathering process. This is later interpreted and used as the foundation of the case study. According to the findings of the study, Syrians in Önder, whose population is increasing, have transformed their environment to a place where they can maintain their everyday life and lifestyle. It can be seen that transformations in outdoor environments, created by their own initiativeand labors, has proved effective in this process. Furthermore, it is expected that this study will determine the strategies for adapting housing needs caused by migration in the urban planning processes, as well as remind us that socio-spatial integration is part of the regulations of refugees’ housing. A further aim is to contribute to the development of housing policies that meet the requirements for refugee accommodation.

Keywords: Syrian refugees, Önder neighbourhood, Socio-spatial adaptation, Appropriation, Cultural transfers, Everyday life experiences, Ankara

---

ATIF KOPYALA