Makale başkent Ankara’nın, en sembolik ögelerinden biri olan elçiliklerin inşa sürecine odaklanmakta ve İstanbul’dan taşınmanın mekânsal boyutunun daha derinlikli olarak ele alınmasına katkı yapmayı hedeflemektedir. Bu yapıların bir kısmı, Laprade, Holzmeister ve Egli gibi mimarlık dünyasında bilinen mimarlar tarafından tasarlanmıştır. Mimarlık yazınında rastlanmayan bazı isimler ise dönemin gündelik basınında ve kent rehberi gibi ikincil kaynaklarda geçer. Bu kişilerden en ilginci olan Jacques Nissim Aggiman, İngiltere, İran ve Belçika gibi bazı elçiliklerin müellifi olarak anılmaktadır. Oysa Aggiman inşaat mühendisliği eğitimi almış bir müteahhittir. Bu yalnızca basit bir yanlış bilgilendirmenin ötesinde Ankara ve mimarlık tarihi açısından karakteristik bazı konuları inceleme fırsatını veren bir “yanlışlıktır”. Makale az bilinen bu kişinin elçilikler ve Ankara’daki diğer yapılarındaki izlerini sürerken, bir biyografi olmanın ötesine geçmeye çalışır. Bu bağlamda makalede incelenen konulardan birincisi, temsil edilen ülke yetkililerinin inşa ve tasarım süreçlerinde yerel aktörler ile nasıl bir süreç yaşadığı, mimar, mühendis ve müteahhitlerin nasıl seçildiği ve bu aktörlerin mesleki tanımlar ve yetkiler açısından ilişkileridir. İkinci konu Aggiman’ın bu yapıların inşasında görev almasını sağlayan, kendini inşa etme sürecidir. “İş adamı” müteahhit tanımıyla, çok dil bilen, arkeolog, koleksiyoner, “kültür adamı” mimar rollerinin aynı kişi tarafından karşılanması ile Ankara’daki “uluslararası müşterilerin” ilişkisi de yazıda tartışılmaktadır. İncelenen üçüncü bir konu ise Aggiman’ın kişisel yaşam öyküsü ve ulusdevlet olarak kurulan yeni cumhuriyetin vatandaşlık anlayışına ilişkindir.

Türkiye siyasi tarihinde 1957 yılında yapılan erken genel seçim çok önemli bir dönüm noktasıdır. Seçim kanununun değiştirilerek erken seçim kararının alındığı 11 Eylül gününde Ankara şehri, tarihinin en büyük doğal afetine şahit olmuştur. Hatip Çayı vadisinde Elmadağ’dan Lalahan’a ve vadi boyunca Hasanoğlan, Kayaş ve Ankara’ya doğru ilerleyen sel suları Üreğil, Mamak, Saimekadın, Gülveren, Demirlibahçe, Bent Deresi, İsmetpaşa Mahallesi, Atıfbey, Dışkapı, Kazıkiçi Bostanları ve Akköprü semtlerini su altında bırakmıştır. Çok sayıda insanın hayatını kaybettiği ve çok büyük maddi zararın oluştuğu felaket sonrasında Ankara’nın doğal dokusuna çok önemli müdahaleler yapılmıştır. Yurtiçinde çok önemli yardım kampanyaları düzenlenmiş ve yurtdışından da destek gönderilmiştir. Selden önce Bent Deresi’nde başlayan istimlak çalışmaları can kaybını azaltsa da, selden sonra dere menfez içine çekilerek bölge insansızlaşmıştır. Felaketzedelere mahalle kurulacağı ve bedelsiz ev dağıtılacağı sözü verilse de, sadece 4 blok apartman yapılmış ve evlerden bedel alınmıştır. Erken seçimde DP’nin Ankara’dan milletvekili çıkaramadığı görülmüş ve seçilmiş belediye başkanı yerine valilerin görevlendirildiği mansup reislik ile Ankara idare edilmeye başlamıştır. Ankara’da yaşanan en büyük felaket olan 11 Eylül 1957 Sel Felaketi; Ankara’nın ve Ankaralıların hafızasından tamamen silinmiştir. Çalışma, Sel Felaketi’nin hatırlanabilmesi için, 1957 yılının 11 Eylül Çarşamba günü Ankara’da ne olduğu, ertesi günlerde yaşananlar ve alınan önlemleri anlatmaya çalışmaktadır.

Atatürk Orman Çiftliği’nin kuruluş tarihini ve sosyo-mekansal değerlerini, uzmanlık alanlarının örtüşen sınırları içinde ele alan azımsanamaz sayıda araştırma bulunmaktadır. Başta Mustafa Kemal Atatürk’ün değerli anısı ve fikir mirası olmak üzere, Cumhuriyet Devrimi’nin toplumsal, kültürel ve mekansal hedefleri, kendi kendine yeten çağdaş bir toplum olabilmenin esas ve usulleri, başkent Ankara’nın imar edilme öyküsü gibi anlam katmanlarıyla ilişkilenen Atatürk Orman Çiftliği; aynı zamanda alanın sınırlarını aşan somut kültür varlıklarını ve doğal sistemleri de barındırmaktadır. Ne var ki, Atatürk Orman Çiftliği’nin somut ve somut olmayan değerlerini tanımlayan ve ilintilendiren kapsamlı bir çalışma bulunmamaktadır. Araştırma, evrenselleşmesi belirgin biçimde gecikmiş olan Atatürk Orman Çiftliğinin somut ve somut olmayan değerlerine ve gelecek nesillere emanet edilmiş fikir mirasına odaklanan uzmanlıklar arası koruma senaryolarına altlık oluşturmayı hedeflemektedir.

Bozulmadan kalmış kırsal yerleşimler geçmişteki yaşama ait bilgiler vermektedir. Çalışma, Ankara kentinin çok yakınında olan ve geçmişteki tarımsal ürünlerini tarihi Ankara pazarlarında satarak geçimini sağlayan bir kırsal yerleşimin kentleşme ile bozulmadan kaydını yapmak için yürütülmüştür. Bu amaç doğrultusunda bir matris kullanılmış ve peyzaj kimlik özellikleri değerlendirilerek, peyzaj özelliklerini oluşturan unsurlar etkisine göre ölçülendirilmiştir. Evciler Mahallesi, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi yasası ile köy tüzel kişiliğinden mahalle statüsüne geçen ve kentlerin hemen yanı başında kentleşme baskısı altında kimliğini yitirme ya da dönüşüme uğrama riski altında olması sebebiyle çalışma alanı olarak seçilmiştir. Kırsal yerleşimlerin sahip olduğu özgün peyzaj özelliklerinin korunması ve geliştirilmesi adına alınacak kararlar, yerleşimlerin özelliklerini ve kimliklerini yerel ölçekten, bölgesel ölçeğe kadar dikkate alınacak şekilde yapılmasını sağlayan bir amaç içermelidir. Bu amacın oluşturulabilmesi için yerleşimlerin peyzaj özelliklerinin her boyutu anlaşılmalıdır. Çalışmada sonuç olarak, tarihte var olmuş kırsal yerleşimlerin doğal peyzajla ve sunduğu olanaklarla biçimlendiği, kullanılan yapı malzemesinden, hayatı kazanma biçimine kadar bu doğal yapının belirleyici olduğu ortaya konulmaktadır.

Sanayi Devrimi’nden günümüze kadar süregelen kırsal alandan kentlere göç hareketi, Dünya genelinde kentleşme olgusunu belirgin hale getirmiştir. Kentlerde nüfusun artmasıyla birlikte meydana gelen sorunlardan birinin ulaşım problemi olduğu göze çarpmaktadır. Kentlerde rahat ulaşım sağlanabilmesi, öncelikle etkin ve verimli olarak yürütülen toplutaşım sisteminin varlığına bağlıdır. Toplutaşım sisteminin etkin kullanılabilmesinde, taşımada uygulanan ücretlendirme çeşitliliği ve ücret ödeme şekli önemli yer tutmaktadır. Ücretlendirme çeşitliliği toplutaşıma olan talebi, ücret ödeme kolaylığı ise toplutaşımın hızını ve kapasitesini artıracaktır. Çalışmada, başarılı toplutaşım politikaları ile öne çıkan Cenevre, Londra, Tokyo ve Curitiba kentlerindeki otobüs ücretlendirme politikaları ve ücret ödeme şekilleri incelenmiş ve Ankara kenti için uygulama önerileri sunulmuştur.

Yakın dönemde Türk kamu yönetiminde gerçekleştirilen en dramatik değişiklik ve reformların yerel yönetimler alanında olduğu görülmektedir. Bunun sonucunda, gelişen ve değişen büyük kentlerin yapılarını dikkate alan büyükşehir sistemi değişikliği gibi yapısal reformların yerel yönetim pratikleri üzerindeki etkilerini izleyebilmek çok önemli hale gelmektedir. Bu monografi çalışması, daha önce Çankaya ve Keçiören Belediyeleri için geliştirilmiş monografi yaklaşımını kullanarak Ankara Yenimahalle Belediyesi’nin belli bir yıldaki durumunu tespit edip sorun ve potansiyellerini ortaya koymaktadır. Monografide, niteliksel ve niceliksel araştırmalara dayalı olarak Yenimahalle Belediyesi’nin 2014 yılı itibarıyla dış çevre koşulları, hizmet sunumu, karar verme süreçleri, teknoloji kullanımı ve iletişim alanlarında bütünsel bir değerlendirmesine yer verilmiştir.

Bu yazı, daha önce ülkenin bölgesel merkezlerinden biri olan Ankara’nın başkent olarak kuruluş döneminde oluşan toplumsal yaşam alanlarının öyküsüdür. Bu alanlar Cumhuriyetin amacına, kuruluş yerlerine, imar planlarında verilen işleve veya doğal oluşum sürecine göre şekillenmişlerdir. Cumhuriyet’in kurucuları kentleşme ile ilgili planlamalarında ve uygulamalarında yeşil alan ve toplumsal yaşam alanlarının kurulmasına özel bir önem vermişlerdir. Ancak 1938’den itibaren günümüze kadar bu alanlar, çeşitli yönetimlerce farklı amaçlar doğrultusunda talan edilmiş, yapıları bozulmuş; halka hizmet vermek amacından uzaklaştırılmışlardır. Yazıda ayrıca Ankara’nın şimdiye kadar çok fazla yazıya konu edilmeyen toplumsal yaşam alanlarından Cebeci Çayırı anlatılmakta; bu alanda düzenlenen farklı eğlenceler, gösteriler, tiyatrolar, revüler ve operetlerden örnekler sunulmaktadır.